تعریف موسسه غیرتجاری
موسسات غیرتجاری، نهادهایی هستند که برای اهداف غیرانتفاعی مانند ارائه خدمات اجتماعی، آموزشی، فرهنگی، خیریهای و… تشکیل میشوند. این موسسات بهمنظور کسب سود اقتصادی فعالیت نمیکنند و در راستای ارتقای سطح رفاه و آگاهی جامعه تلاش میکنند.
انواع موسسات غیرتجاری
موسسات غیرتجاری به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
- موسسات غیرانتفاعی: این موسسات بهمنظور ارائه خدمات اجتماعی، آموزشی، فرهنگی و خیریهای تشکیل میشوند و هیچگونه سود اقتصادی برای شرکاء خود ندارند. مانند انجمنهای خیریه، مراکز فرهنگی و هنری، و نهادهای آموزشی غیرانتفاعی.
- موسسات انتفاعی: این موسسات با هدف کسب درآمد و سود اقتصادی برای شرکاء خود فعالیت میکنند، اما فعالیت آنها در حوزههایی غیرتجاری مانند خدمات مشاورهای، حقوقی و فنی است.
انتخاب نام برای ثبت موسسه غیرتجاری
انتخاب نام مناسب برای موسسه غیرتجاری یکی از مهمترین مراحل ثبت آن است. نام موسسه باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
- منحصر به فرد بودن: نام موسسه نباید مشابه با نام موسسات دیگر باشد و باید تمایز داشته باشد.
- معنای مناسب: نام انتخابی باید دارای معنای مناسبی باشد و نباید حاوی کلمات نامناسب یا مغایر با موازین شرعی و قانونی باشد.
- عدم استفاده از نامهای دولتی و خاص: استفاده از نامهای دولتی، مذهبی و خاص نیازمند مجوزهای مربوطه است.
- ترکیب واژههای فارسی: نام موسسه باید از واژههای فارسی تشکیل شده باشد و استفاده از کلمات خارجی ممنوع است، مگر در موارد خاص که مجوز لازم اخذ شده باشد.
حداقل سرمایه برای ثبت موسسه غیرتجاری
قانون تجارت ایران حداقل سرمایهای برای ثبت موسسه غیرتجاری مشخص نکرده است. به عبارت دیگر، موسسان میتوانند با هر میزان سرمایهای که توافق کنند، موسسه را به ثبت برسانند. سرمایه موسسه غیرتجاری میتواند بهصورت نقدی یا غیرنقدی باشد.
شرایط موسسان و مدیران برای ثبت موسسه غیرتجاری
موسسان
- حداقل تعداد موسسان: موسسه غیرتجاری باید حداقل دو موسس داشته باشد.
- اهلیت قانونی: موسسان باید دارای اهلیت قانونی برای انجام معاملات و تعهدات باشند.
- توافق موسسان: موسسان باید درخصوص اهداف، سرمایه، محل فعالیت و سایر موارد مربوط به موسسه توافق کنند.
مدیران
- انتخاب مدیران: موسسه غیرتجاری باید دارای یک یا چند مدیر باشد که میتوانند از بین موسسان یا خارج از آنها انتخاب شوند.
- مسئولیت مدیران: مدیران مسئول اداره و نمایندگی موسسه هستند و باید در چارچوب اختیارات تعیینشده در اساسنامه عمل کنند.
- مدت ماموریت: مدت ماموریت مدیران در اساسنامه تعیین میشود و قابل تمدید است.
مدارک مورد نیاز برای ثبت موسسه غیرتجاری
برای ثبت موسسه غیرتجاری، مدارک زیر مورد نیاز است:
- کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی موسسان و مدیران: مدارک شناسایی تمامی موسسان و مدیران باید بهطور کامل ارائه شود.
- دو نسخه اساسنامه موسسه: اساسنامه موسسه که شامل تمامی شرایط و مقررات داخلی موسسه است، باید توسط تمامی موسسان امضا شده باشد.
- دو نسخه اظهارنامه ثبت موسسه: اظهارنامه ثبت موسسه که باید توسط تمامی موسسان امضا شده باشد.
- صورتجلسه مجمع عمومی موسسین: صورتجلسهای که توسط تمامی موسسان امضا شده و حاوی تصمیمات مجمع عمومی موسسین است.
- گواهی عدم سوء پیشینه برای مدیران: برای مدیران موسسه باید گواهی عدم سوء پیشینه تهیه شود.
- مجوزهای لازم: در صورت نیاز به مجوز خاص برای فعالیت موسسه، باید مجوزهای مربوطه نیز تهیه و ارائه شود.
با تهیه و تکمیل این مدارک و ارسال آنها به اداره ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری، فرآیند ثبت موسسه آغاز میشود و پس از بررسی و تایید مدارک، موسسه بهصورت رسمی ثبت و آگهی تاسیس آن در روزنامه رسمی منتشر میشود.
مراحل ثبت موسسه غیرتجاری
- تعیین اهداف و موضوع فعالیت: موسسان باید اهداف و موضوع فعالیت موسسه را مشخص کنند.
- انتخاب نام: انتخاب نام مناسب برای موسسه و بررسی و تایید آن توسط اداره ثبت شرکتها.
- تعیین سرمایه: تعیین میزان سرمایه اولیه موسسه.
- تهیه مدارک: تهیه و تکمیل مدارک مورد نیاز برای ثبت موسسه.
- ارسال مدارک: ارسال مدارک به اداره ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری.
- بررسی و تایید مدارک: بررسی مدارک توسط اداره ثبت و تایید نهایی.
- انتشار آگهی تاسیس: پس از تایید نهایی، آگهی تاسیس موسسه در روزنامه رسمی منتشر میشود.
مزایای ثبت موسسه غیرتجاری
ثبت موسسه غیرتجاری مزایای متعددی دارد که عبارتند از:
- قانونی شدن فعالیتها: با ثبت موسسه، فعالیتهای آن بهصورت قانونی و رسمی شناخته میشود.
- جذب حمایتهای مالی: موسسات غیرتجاری میتوانند از حمایتهای مالی دولتی و خصوصی بهرهمند شوند.
- افزایش اعتماد عمومی: ثبت موسسه موجب افزایش اعتماد عمومی و اعتبار آن در میان جامعه میشود.
- برخورداری از معافیتهای مالیاتی: موسسات غیرانتفاعی میتوانند از معافیتهای مالیاتی بهرهمند شوند.
- گسترش فعالیتها: ثبت موسسه امکان گسترش فعالیتها و جذب اعضا و داوطلبان بیشتر را فراهم میکند.
نتیجهگیری
ثبت موسسه غیرتجاری میتواند گزینه مناسبی برای نهادهای غیردولتی، خیریهها، انجمنهای علمی، فرهنگی و هنری باشد. با انتخاب نام مناسب، تعیین سرمایه اولیه، بررسی شرایط موسسان و مدیران، و تهیه مدارک لازم، میتوان بهسادگی این نوع موسسه را به ثبت رساند و از مزایای آن بهرهمند شد. ثبت موسسه غیرتجاری فرصتی برای شروع یک نهاد موفق و پایدار فراهم میکند و به توسعه فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و آموزشی کمک میکند.